Aannemer en woongroep zij aan zij

Tekst: Bouwbedrijf Versteegden

Is het voor een aannemer interessant om met gebruikte materialen te werken? Dat is misschien wel – nee, zeker weten – de meest gestelde vraag die wij krijgen. Het antwoord? Lees zelf maar.

Het begon allemaal met een mailtje. De mail of wij als aannemer geïnteresseerd waren om Boschgaard te bouwen schuine streep te renoveren, kwam ’s avonds laat. De volgende ochtend, voor zes uur al, hebben we gereageerd.

Ja, dat hadden we zeker!

Want hoe mooi is het als je als relatief klein bouwbedrijf de kans krijgt om een uniek project als dit te mogen maken. Dat je actief mee mag denken. De kar mag trekken. Soms misschien zelfs wielen uit moet vinden. Samen met bewoners. Dat leek ons serieus echt gaaf!

Mark Versteegden staat enthousiast te presenteren in een deel van het oorspronkelijke gebouw dat momenteel verbouwd wordt tot workshopruimte.

Waarom wij de aanbesteding uiteindelijk wonnen? Er hadden achttien aannemers gereageerd op de mail. Na een eerste selectie waren ook wij uitverkozen om een presentatie te geven aan de woningcorporatie en de toekomstige bewoners.

Wat ons onderscheidde? Onze presentatie was anders dan al die andere, vertelden ze ons na afloop. Niet perse gericht op de woningbouwcorporatie Zayaz, maar op de bewoners van het complex. Niet primair op omzet, maar op de kansen; en dan zowel voor bewoners als voor ons. Wij wilden lid worden van de ‘Boschgaard Bende’, zoals de woongroep zich noemt. Dat vertelden we hen.

En dat deden we maar om één reden: omdat we dat, als nuchter bouwbedrijf, ook écht wilden!

Dat is alweer een paar jaar geleden. Intussen zijn we heel wat stappen verder. Elke week hebben we fysiek overleg met een paar bewoners. Dat is dan in de bouwkeet in Den Bosch, van waaruit we over het hele complex uitkijken.

Daarnaast is er regelmatig, misschien wel bijna dagelijks, contact per telefoon of mail. Want we doen dit écht samen, de bewoners en wij. Dat is best even wennen geweest, ja. In het begin stuitten we nog wel eens op glazige ogen bij een overleg. Je moet je voorstellen dat zij volledig blanco dit project instapten. Met nul ervaring in de bouw. Zij waren leek. En dan moet je samen een complex project als dit gaan doen, in de vrije uurtjes die zij beschikbaar hebben naast hun baan… Dat is best een uitdaging. En dat is dan zachtjes uitgedrukt 😉

Maar hebben we spijt? Nee, nog geen moment. Het is geweldig om te werken met een groep die zo gretig en zo leergierig is als de Boschgaarders.

Petje af ook, zoals ze de dingen krijgen geregeld. Bijna alles krijgen ze ‘geoogst’, zoals ze zelf het verzamelen van gebruikte bouwmaterialen noemen. Bizar om te zien hoeveel er anders weggegooid zou worden. Dat is bijna confronterend. Dat zo veel goede materialen afgeschreven worden, terwijl ze na een kleine behandeling nog perfect te gebruiken zijn in een bouw. Dat geeft te denken.

De dakspanten die ‘geoogst’ zijn bij de sloop van de bibliotheek in Sint-Michielsgestel worden geplaatst.

In die zin leren wij ook van de Boschgaarders. We zijn een stuk bewuster gaan bouwen, ja. Ook in projecten waar circulariteit geen criterium is. We gooien bijvoorbeeld veel minder weg, omdat we hebben gezien dat ook afvalstukken nog prima gebruikt kunnen worden.

Wat trouwens ook fantastisch is om te zien is, hoe inclusief zo’n project wordt aangevlogen. Moeten er spijkers uit balken worden gehaald, dan maken ze daar meteen een sociaal project van, waarbij ze ook niet-bewoners betrekken, zoals mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het ontspijkeren kost dan een paar dagen werk, met een flinke groep mensen, maar daar draaien ze hun hand niet voor om. Ze pakken gewoon aan. Met zijn allen!

Valt er dan helemaal niks op aan te merken, op het hele project? Natuurlijk wel.

We stuiten bijvoorbeeld nogal eens op kronkels in de regelgeving. Heel simpel voorbeeld: als je een subsidie aanvraagt of een MPG invult, scoor je punten als je aangeeft FSC-hout of natuurlijke isolatie te gebruiken. Wij hergebruiken hout en isolatie dat anders naar de stort zou gaan. Er is dus geen C02 uitstoot. En toch scoren we hier geen punten mee in deze systemen…

Verder is er niks, maar dan ook helemaal niks aan dit project vanzelfsprekend. We zijn continu aan het afstemmen en schakelen. Dan blijken bijvoorbeeld ineens de geoogste lichtkoepels niet de juiste afmetingen te hebben. Wat doen we dan? Andere bestellen? Maar lukt dat op zo’n korte termijn? Of kunnen we beter de tekening aanpassen? En hoe staat de architect daar dan in? En de constructeur?

Over alles hebben we overleg. Met bewoners, architect Superuse Studios, met gemeente en met woningcorporatie Zayaz, die uiteindelijk onze opdrachtgever is en die ons – binnen de contractuele afspraken – de ruimte geeft om te pionieren op circulariteit. Maar al dat overleg kost tijd en kost energie.

Maar het mooie is: het gééft ons ook energie!

Het is serieus gaaf om een zo’n uniek project als dit te mogen doen. De bouwwereld is redelijk traditioneel. Op Boschgaard breken ze met alle tradities. Deze hele bouw voelt daarom als een soort van ontdekkingsreis. We zijn aan het pionieren! Echt, we hebben samen al zo veel ideeën bedacht en uitgewerkt, bijvoorbeeld op hoe we de woningen kunnen gaan verwarmen en hoe we energie via zoutwaterbatterijen op kunnen slaan.

We beseffen als bedrijf dat we iets moois aan het maken zijn. In alle opzichten. Voor de bewoners, de buurt, de stad, de wereld en onszelf. Dat is superinteressant en superleerzaam.

Blijft die ene vraag open: is het voor een aannemer interessant om met gebruikte bouwmaterialen te werken?

De bouw kampt met een tekort aan mensen. Het enige wat we daarom met zijn allen willen, is zo efficiënt mogelijk werken: zo veel mogelijk werk verzetten in zo kort mogelijke tijd en met zo min mogelijk mensen. En na het lezen van dit verhaal, zal je één ding wel duidelijk zijn: in die missie slagen we hier lang niet altijd 😉

Want niet alleen het vinden van gebruikte bouwmaterialen kost gigantisch veel tijd, ook het transporteren en bewerken ervan. Dus nee, voor een aannemer alleen… is het niet interessant om met gebruikte bouwmaterialen te werken.

Maar…

…door zo’n klus samen aan te vliegen, in een nauw en goed contact met de toekomstige bewoners, is het wel degelijk interessant. Ja, ook zakelijk! Wij bewijzen hier, met zijn allen, dat bouwen wel degelijk anders kan. En dat is maar om één reden: omdat iedereen zich lid voelt van die stoere, creatieve, nobele, ondernemende en vooral de toffe Boschgaard Bende!